30 september 2025

Kennisartikel_tandwielkasten

Lager energieverbruik en betere bescherming van industriële tandwielkasten

Industriële tandwielkasten zijn onmisbare schakels in aandrijfsystemen zoals transportbanden, menginstallaties, verpakkingslijnen en hijsconstructies. Ze draaien vaak continu en worden zwaar belast. Dat vraagt om een zorgvuldige balans tussen belasting, toerental, temperatuur en vooral smering.Met de juiste smeerstrategie kan niet alleen het energieverbruik worden verlaagd, maar ook de levensduur van componenten worden verlengd en ongeplande stilstand worden voorkomen. In dit artikel leest u welke technieken bijdragen aan meer efficiëntie en betrouwbaarheid van tandwielkasten.
Wrijving beperken voor energiebesparing

Een aanzienlijk deel van het energieverlies in tandwielkasten ontstaat door interne wrijving tussen tandwielen, lagers en assen. Bij hoge belasting veroorzaakt dit warmteontwikkeling en vroegtijdige slijtage.

Met de nieuwste generatie smeeradditieven, gecombineerd met een relatief laag visceuze tandwielkastolie, kan de interne weerstand in zwaar belaste tandwielkasten met 10 tot 15% worden verlaagd. Dat levert tastbare voordelen op:

  • Lagere energiekosten per draaiuur
  • Lagere bedrijfstemperaturen
  • Langere olielevensduur
  • Minder slijtage van tandflanken en lagers
Wat levert dit op in de praktijk?

Door minder energieverbruik daalt de CO₂-uitstoot en bespaart de organisatie direct op energiekosten. Daarnaast neemt de druk op onderhoudspersoneel af, omdat er minder onverwachte reparaties en stilstanden zijn. Dit verhoogt niet alleen de betrouwbaarheid, maar ook de veiligheid en efficiëntie van de productie.

Deze aanpak is vooral effectief bij tandwielkasten die op de grens van hun capaciteit draaien. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen in productielijnen waar de beschikbare ruimte beperkt is, of wanneer de tandwielkast naast een warmtebron staat en daardoor extra thermisch wordt belast.

Betrouwbare bescherming van lagers

Lagers behoren tot de meest gevoelige onderdelen binnen tandwielkasten. Onvoldoende smering leidt vaak tot voortijdig lagerfalen, een van de belangrijkste oorzaken van ongeplande stilstand. Dit kan worden veroorzaakt door omgevingsfactoren zoals stoom, warmte, water of stof, maar ook door het gebruik van een verkeerd type smeervet of het niet volgen van de voorgeschreven smeerintervallen. Speciaal ontwikkelde thermisch stabiele smeervetten die bestand zijn tegen water en andere contaminaties bieden hier een oplossing. Ze zorgen voor:

  • Constante smering bij wisselende toerentallen
  • Bescherming tegen water en stof
  • Minder slijtage bij schokbelastingen
  • Langdurige bescherming, zelfs bij lange smeerintervallen of uitgesteld onderhoud

Deze smeervetten zijn geschikt voor zowel centrale vetsmeersystemen als handmatige toepassing via vetnippels.

Vloeibaar vet: alternatief bij lekkagerisico

In sommige situaties is traditionele oliesmering niet ideaal, bijvoorbeeld bij lekkagerisico of moeilijk bereikbare tandwielkasten. Een vloeibaar vet combineert de smerende eigenschappen van olie met de afdichtende werking van een vet. Het verdeelt en hecht zich actief over de tandflanken, loopt minder snel weg via afdichtingen en is beter bestand tegen vervuiling.

Bij de overstap naar vloeibare vetsmering zijn er wel technische aandachtspunten:

  • Tandwielkasten met oliekoelers of externe filters zijn ongeschikt
  • Lagers die eerder via oliespatsmering werden gesmeerd, vragen om actieve vetsmering, bijvoorbeeld via een smeernippel op het lager
Biologisch afbreekbare tandwielkastoliën

De vraag naar milieuvriendelijke smeermiddelen groeit, zeker in sectoren zoals offshore, grondverzet, landbouw en toepassingen in natuurgebieden. Waar dit vroeger vaak ten koste ging van prestaties, zijn de laatste generatie biologisch afbreekbare smeermiddelen inmiddels volwaardige alternatieven voor conventionele producten.

De oorzaak ligt in technologische vooruitgang op het gebied van basisolie en additivetechnologie. De nieuwste generatie biologisch afbreekbare oliën is veel beter bestand tegen veroudering door hoge temperaturen, oxidatie en watercontaminatie. Dit resulteert in uitstekende bescherming tegen slijtage en corrosie, terwijl het smeermiddel tegelijkertijd volledig biologisch afbreekbaar blijft.

 

Conclusie: investeren in de juiste smeerstrategie

Het verlengen van de levensduur en het verlagen van het energieverbruik van tandwielkasten vraagt niet altijd om grote investeringen. Met de juiste smeermiddelen en aandacht voor belasting en oriëntatie kan elke onderhoudsafdeling winst boeken op het gebied van rendement, betrouwbaarheid en duurzaamheid.

 

Praktische oplossingen van Eurol

Bij Eurol ontwikkelen we juist de smeermiddelen die de bovengenoemde uitdagingen helpen voorkomen. Dit doen we op basis van onze eigen SYNGIS Technology: een unieke combinatie van additieven die elkaar versterken in werking. Dit zorgt voor optimale prestaties onder zware omstandigheden, minder wrijving en een langere levensduur van onderdelen.

Onze oplossingen omvatten onder andere:

  • Additieven die wrijving in bestaande oliën verlagen
  • Robuuste smeervetten voor zware lagerbelastingen
  • Vloeibare vetten voor verticale montage of bij lekkagerisico’s
  • Biologisch afbreekbare varianten voor milieugevoelige toepassingen

Wilt u weten welke oplossing het beste past bij uw installatie? Neem contact op met ons technisch team. Onze specialisten helpen u graag verder.