12 december 2023

Eurol-oliekenner- -Dirk van der Veen en UMS-eigenaar Lars Kool bepleiten beiden het belang van de juiste olie, zowel vanuit levensduur als efficiëntie

Nederlands fabricaat olie smeert elektrisch heavy duty materieel

Elektrisch aangedreven machines lijken andere eisen te stellen aan met name de hydrauliekolie, stelt Eurol. Vooral vanwege het feit dat een dieselmotor als warmtebron ontbreekt. Dat maakt het van extra belang dat de olie in een elektrische machine een viscositeit heeft die constant is, zodat deze ook bij een lagere starttemperatuur al met minimale weerstand te verpompen is.

Of het nu vet of olie betreft; een juiste smering van machines is van cruciaal belang. Dat is tegelijk een open deur als een vaststelling die invloed heeft op je kostprijs per draaiuur. Dat geldt zowel voor machines met een dieselmotor als voor elektrisch aangedreven machines.

Toch spelen er bij een elektrisch aangedreven machine extra factoren een rol. Want waar een dieselmotor grofweg 40 procent van z’n energie omzet in warmte en daarmee onder andere de hydrauliektank gewild of ongewild opwarmt, daar ontbreekt die warmtebron op elektrische machines. Dat maakt de keuze voor een hydrauliekolie die al vanaf lage temperatuur een geringe pompweerstand heeft extra belangrijk.

Nederlands fabricaat

“Mensen verwachten dat met elektrificatie de smeermiddelen hun langste tijd hebben gehad, maar het tegendeel is juist waar”, legt productspecialist Dirk van der Veen uit. Omdat de verversing van motorolie niet meer leidend is, kunnen de service-intervallen van een elektrische machine omhoog. Dat stelt nog meer eisen aan de overige oliën en vetten, zoals met name de hydrauliekolie.

Eurol begon acht jaar geleden met het ontwikkelen van een olielijn voor speciale toepassingen in de racerij en de industrie. Inmiddels is die zogenoemde Specialty-lijn ook beschikbaar voor grondverzetmachines, en zet Eurol een afgeleide hiervan in de markt als Eurol E Heavy Duty; speciaal gericht op elektrische grondverzetmachines.

Eurol is een Nederlandse smeermiddelenfabrikant die in een eigen fabriek in Almelo specifieke oliën ontwikkelt en produceert, door basisolie te mengen met specifieke additieven, afhankelijk van het doel. Energiebesparing door minder weerstand van de hydrauliekolie komt bij een elektrische machine direct naar voren door het lagere energieverbruik. Dat valt direct op door een iets langere werktijd op één acculading. De energiebesparing is hiermee bij een elektrische machine belangrijker en zichtbaarder dan eerder bij een diesel.

Lagere pompweerstand

Dat klinkt sympathiek, maar tegelijk is het lastig meetbaar. Wel heeft Eurol eigen data waaruit zou blijken dat er relatief weinig vermogen nodig is om de olie rond te pompen in een hydropack als testopstelling. Van der Veen: “Standaard VHLP-hydrauliekolie vraagt 91,7 Watt van de pomp om 100 bar op te wekken. Onze Eurol Hykrol EXL ISO-VG 46 hydraulische olie geeft daar al 28 procent energiebesparing op. De Eurol E Heavy Duty Lube 46 BIO olie vraagt nog minder energie.”

Kijk naar de viscositeitskromme

Een belangrijke factor hierin is de viscositeit. Die is bij de E heavy duty range vrij constant volgens Eurol, terwijl veel andere hydrauliekoliën in koude toestand merkbaar ‘dikker’ zijn. Dat vraagt navenant meer energie om deze te verpompen bij een machine in koude toestand, zeker in de winter.

De E Heavy Duty-lijn bestaat zowel uit olie als uit verschillende soorten smeervet, zowel regulier als biologisch afbreekbaar

Van der Veen: “Normale VHLP-hydrauliekolie 46 is geoptimaliseerd om te werken op een temperatuur van 40 °C. Bij 10 °C loopt de viscositeit al op naar 300-400 centistokes; dat gaat echt richting stroperige vloeistof. Een machine moet dan gaan opwarmen en dat kost energie. De E Heavy Duty zit bij 10 °C op 100 centistokes. Dat betekent dat bij lagere temperaturen deze olie vier keer zo vloeibaar blijft. Bij -10 °C loopt dat nog verder uit elkaar, omdat VHLP 46 dan een dikte heeft van 1000 centistokes. Ook wanneer je na een halve dag werken de pomp en koelers ineens uitzet voor de middagpauze, dan schommelt de viscositeit amper, omdat de E Heavy Duty een volledig synthetische olie is.”

Bij die lage temperaturen voel je anders gewoon écht weerstand op je hydrauliek”

UMS overweegt daarom om de machines die naar Scandinavië gaan, af te vullen met deze nieuwe Eurol-hydrauliekolie. “Bij die lage temperaturen voel je anders gewoon écht weerstand op je hydrauliek. Bij deze olie is dat minder en dat spaart energie”, legt UMS-eigenaar Lars Kool uit.

Praktijktest bij GMB

Om in de praktijk te testen hoe de hydrauliekolie presteert, zocht Eurol de samenwerking met ontwikkelaar van elektrische bouwmachines UMS in Oss en aannemersbedrijf GMB, dat twee identieke elektrische Hyundai-rupsgraafmachines inzet. Eentje werd af fabriek geleverd met de biologisch afbreekbare E heavy duty hydrauliekolie, de andere met een standaard VHLP hydrauliekolie. Uit bemonstering blijkt de biologisch afbreekbare E heavy Duty hydrauliekolie na 1.500 draaiuren nog amper te verouderen.

“De zuurgraad geeft bij bio-hydrauliekolie heel goed aan hoe lang die nog mee kan. Bij een zuurgraad van 2 moet de olie er écht uit, bij 1,5 moet je verversing gaan inplannen. In onze metingen lag de zuurgraad bij 500 uur op 0,4, bij 1.000 uur op 0,5 en bij 1.500 uur op 0,52. De stijging van de zuurgraad vlakt dus af.”

Ook relevant voor diesels

Een kanttekening hierbij is dat veel fabrikanten deze markt afschermen en eisen dat dealers bepaalde merken en soorten olie gebruiken. Ook zijn ze veelal gebonden aan voorgeschreven verversingsintervallen. Maar dat er nog volop ontwikkeling in olie zit, is iets om te onthouden. Ook voor de dieselmachines.

Bron: (bouwmachines.nl)